Հողի բերրիությունը

Հողի հիմնական հատկությունը բերրիությունն է, այսինքն՝ հողի հատկությունը բավարարել բույսերի պահանջը սննդատարրերով, ջրով, ապահովել դրանց արմատային համակարգն օդի և ջերմության պահանջվող քանակությամբ: Հողի բերրիության գլխավոր ցուցանիշն է մշակաբույսերի բերքատվությունը:

Բերրիության շնորհիվ հողն ընդունակ է ապահովել բույսերի բերքը, ինչի շնորհիվ հողը դառնում է գյուղատնտեսական արտադրության հիմնական ու անփոխարինելի միջոցը: Բերրիությունը հողի որակական ցուցանիշն է, որով տարբերվում է լեռնային ապարներից: Տարբերում են բերրիության 2 տեսակ՝ բնական և արհեստական:

Բնական բերրիությունը բնորոշվում է բույսերին անհրաժեշտ սննդատարրերի ընդհանուր պաշարով: Բերրիության այս ձևն առաջանում ու զարգանում է բնական գործոնների ազդեցության տակ, առանց մարդու միջամտության:

Արհեստական բերրիությունն ստեղծվում է մարդու աշխատանքով, հողօգտագործման ընթացքում ոռոգման, պարարտացման, չորացման, ագրոտեխնիկական և այլ միջոցառումների կիրառման միջոցով:

Այս դեպքում մարդը հող է ներմուծում սննդատարրեր հանքային և օրգանական պարարտանյութերի ձևով: Դրա անհրաժեշտությունն զգացվում է յուրաքանչյուր բերքահավաքից հետո, քանի որ բույսերը հողից վերցնում են զգալի քանակությամբ սննդատարրեր:

Պոտենցիալ է կոչվում այն բերրիությունը, երբ հողում առկա են սննդատարրեր, սակայն բույսերը չեն կարողանում դրանցից օգտվել անլուծելի վիճակում գտնվելու պատճառով: Բերրիության տարրեն են ջուրը, սննդատարրերը, թթվածինը: Հողերի բերրիության անկման պատճառներն են՝

- թեք լանջերի օգտագործումն առանց ինժեներական կառույցների,

- ոռոջման վատ վիճակը,

- արոտավայրերի գերարածեցումը,

- անտառահատումները,

- հողերի աղտոտումը վտանգավոր թափոններով: